Những bài thơ viết về thanh niên xung phong không chỉ tái hiện chân thực một thời khói lửa anh hùng mà còn truyền cảm hứng sống đẹp, sống có lý tưởng cho thế hệ trẻ ngày nay. Cùng khám phá tuyển tập những bài thơ về thanh niên xung phong hay nhất do Phần mềm MKT tổng hợp trong bài viết dưới đây.
I. Những bài thơ về cô gái thanh niên xung phong hay
Hình ảnh người con gái trong màu áo thanh niên xung phong luôn để lại nhiều cảm xúc trong lòng người đọc. Đó là những cô gái vừa dịu dàng vừa mạnh mẽ, kiên cường. Dưới đây là top 5 bài thơ về cô gái thanh niên xung phong hay nhất mà bạn có thể tham khảo:
1. Gửi em, cô thanh niên xung phong
“Gửi em, cô thanh niên xung phong” được sáng tác bởi nhà thơ Phạm Tiến Duật vào năm 1968. Bài thơ được viết khi nhà thơ gặp các cô gái thanh niên xung phong đang san lấp hố bom tại Ngã ba Đồng Lộc.
Bài thơ không chỉ là lời thổ lộ tình cảm của người lính trẻ dành cho cô gái thanh niên xung phong mà còn thể hiện sự ngưỡng mộ, trân trọng dành cho những người con gái cống hiến trọn tuổi xuân để bảo vệ tuyến đường Trường Sơn huyết mạch của Tổ quốc.
Trích đoạn bài thơ “Gửi em, cô thanh niên xung phong”:
“Có lẽ nào anh lại mê em
Một cô gái không nhìn rõ mặt
Đại đội thanh niên đi lấp hố bom
Áo em hình như trắng nhất.
[…]
“Cạnh giếng nước có bom từ trường
Em không rửa, ngủ ngày chân lấm
Ngày em phá nhiều bom nổ chậm
Đêm nằm mơ nói mớ vang nhà…”
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa
Thương em, thương em, thương em biết mấy!”
2. Khoảng trời, hố bom
Được sáng tác vào năm 1972 bởi nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ, “Khoảng trời, hố bom” đã nhanh chóng ghi danh vào danh sách những bài thơ về Thanh niên xung phong hay nhất thời chiến.
Qua bài thơ, tác giả không chỉ khắc họa bi tráng cái chết của người con gái trẻ mà còn ngợi ca vẻ đẹp lý tưởng, lòng dũng cảm và khát vọng sống cao đẹp của thế hệ thanh niên quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh.
Trích đoạn bài thơ “Khoảng trời, hố bom”:
“Chuyện kể rằng: em, cô gái mở đường
Để cứu con đường đêm ấy khỏi bị thương
Cho đoàn xe kịp giờ ra trận
Em đã lấy tình yêu Tổ quốc của mình thắp lên ngọn lửa
Đánh lạc hướng thù, hứng lấy luồng bom…
Đơn vị tôi hành quân qua con đường mòn
Gặp hố bom nhắc chuyện người con gái
Một nấm mồ, nắng ngời bao sắc đá,
Tình yêu thương bồi đắp cao lên…
Tôi nhìn xuống hố bom đã giết em
Mưa đọng lại một khoảng trời nho nhỏ
Đất nước mình nhân hậu
Có nước trời xoa dịu vết thương đau”.
3. Lá đỏ
Nhắc đến những bài thơ về cô gái thanh niên xung phong thì không thể không nhắc đến bài thơ “Lá đỏ” (sáng tác năm 1974) của nhà thơ Nguyễn Đình Thi. “Lá đỏ” là bài thơ giàu cảm xúc, khắc họa vẻ đẹp trong sáng, kiên cường của cô gái thanh niên xung phong giữa chiến trường Trường Sơn ác liệt.
Nội dung bài thơ “Lá đỏ”:
“Gặp em trên cao lộng gió
Rừng lạ ào ào lá đỏ
Em đứng bên đường như quê hương
Vai áo bạc quàng súng trường.
Ðoàn quân vẫn đi vội vã
Bụi Trường Sơn nhòa trời lửa.
Chào em, em gái tiền phương
Hẹn gặp nhé giữa Sài Gòn.
Em vẫy cười đôi mắt trong”.
4. Những bông hoa trên tuyến lửa
“Những bông hoa trên tuyến lửa” là bài thơ được sáng tác năm 1979 bởi nhà thơ Đỗ Trung Quân. Bằng ngôn từ giản dị, giàu cảm xúc, bài thơ đã ngợi ca vẻ đẹp kiên cường và phẩm chất cao cả của những cô gái thanh niên xung phong thời chống Mỹ. Họ giống như những “bông hoa” nở giữa chiến trường vừa dịu dàng, đôn hậu, vừa gan dạ, kiên trung.
Trích đoạn bài thơ “Những bông hoa trên tuyến lửa”:
“Em là người thanh niên xung phong
Không có súng, chỉ có đôi vai cáng thương, tải đạn
Giữa tầm đạn thù, tấm lòng dũng cảm
Em vượt đường dài tiếp thêm lửa tiến công
Tôi thấy rồi em ơi giữa cuộc hành quân
Niềm kiêu hãnh trong mắt em kỳ lạ
Trong chiếc áo bạc màu đôi miếng vá
Cô gái Việt Nam đẹp đến lạ thường
Ôi! Những bông hoa nở giữa chiến trường
Nở rực rỡ cả hương lẫn sắc
Thấy vết bầm trên má em tôi muốn khóc
Mà sao em cười đôn hậu quá em ơi!”
5. Dâng trọn tuổi xuân
“Dâng trọn tuổi xuân” là bài thơ xúc động tri ân những nữ thanh niên xung phong đã hy sinh cả tuổi trẻ cho độc lập, tự do của Tổ quốc.
Lấy cảm hứng từ lần trở lại con đường 20 Quyết Thắng huyền thoại, tác giả Đào Thiện Sính – cũng là một cựu chiến binh – đã ghi lại những ký ức và nỗi niềm xót xa về một thế hệ phụ nữ thầm lặng, chịu đựng gian khổ, mất mát để đổi lấy hòa bình.
Trích đoạn bài thơ “Dâng trọn tuổi xuân”:
“Tuổi xuân gửi lại chiến trường
Má đào, da mịn gió sương phai rồi
Trở về quê mẹ thảnh thơi
Đung đưa võng bạt, chồng thời cho qua.
[…]
Trải bao giãi nắng dầm mưa
Bom gầm, đạn nổ…say sưa vẫn cười
Hi sinh hơn chục năm trời
Làm đường xe chạy sáng ngời niềm tin.
Xông pha lửa đạn ngày đêm
Giờ đây gió mạnh bên thềm….mà run
Từ xa anh gửi nụ hôn!
Để em thức dậy với vườn hoa xuân.”
Xem thêm:
- Những bài thơ về người lính cụ Hồ hào hùng và xúc động nhất
- Lời chúc trong ngày Thương binh Liệt sĩ Việt Nam ý nghĩa, sâu sắc
II. Bài thơ về thanh niên xung phong Trường Sơn
Ngoài những bài thơ về cô gái thanh niên xung phong kể trên, thời kháng chiến chống Mỹ oai hùng cũng đã để lại rất nhiều áng thơ bất hủ khác. Bạn có thể đọc thêm những bài thơ về thanh niên xung phong Trường Sơn dưới đây:
1. Đường ra mặt trận
Bài thơ “Đường ra mặt trận” được nhà thơ Chính Hữu sáng tác năm 1965, giữa lúc đế quốc Mỹ leo thang đánh phá miền Bắc ác liệt. Đó là thời kỳ hào hùng mà cả dân tộc Việt Nam bước vào cuộc chiến với khí thế sục sôi, toàn dân toàn quân, trong đó có những thanh niên xung phong cùng hướng về tiền tuyến.
Trích đoạn bài thơ “Đường ra mặt trận”:
“Những buổi vui sao, cả nước lên đường,
Xao xuyến bờ tre, từng hồi trống giục.
[…]
Đất nước mình đây,
Hai mươi năm mưa, nắng, đêm, ngày
Hành quân không mỏi
Sung sướng bao nhiêu: tôi là đồng đội
Của những người đi, vô tận, hôm nay.
Yểm hộ miền Nam
Thình thình đại bác
Nhịp những bước chân
Cả nước lên đường”.
2. Gặp anh
Được sáng tác ngày 20/3/1967, bài thơ “Gặp anh” là một bức chân dung sống động và đầy xúc động về người thanh niên xung phong trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.
Bằng những câu thơ giàu nhạc tính, gần gũi và giàu chất ký sự, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khắc họa hình ảnh người chiến sĩ với sức sống mãnh liệt, tinh thần bền bỉ, sẵn sàng vượt qua gian khổ để mở đường tiến công.
Trích đoạn bài thơ về thanh niên xung phong “Gặp anh”:
“Họ đem tuổi hai mươi đi làm đường chống Mỹ
Quần áo may sao chóng chật, mau sờn
Ngày mỗi ngày càng cao nặng thêm hơn.
Tôi gặp anh căng tay choòng đục đá
Tôi gặp anh tay quai vòng búa tạ
Đục đổ núi cao, quật ngã cây rừng
Vác đá ngăn sông, đắp những đường ngầm
Nung chảy nhựa, đóng càng xe cải tiến
[…]
Ơi anh lính xung phong
Cuộc đời anh thật giản đơn kỳ diệu
Anh biết đem tất cả gia tài
Đảng đã cho mình để xây đắp tương lai
Ôi kiêu hãnh được cùng anh chung trận tuyến!”
3. Mùa Hoa
Bài thơ “Mùa hoa” được Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sáng tác vào ngày 10/3/1967, giữa đất trời Lạng Sơn rực rỡ hoa đào và sục sôi khí thế cách mạng. Với lối viết mượt mà, lãng mạn pha lẫn tự hào dân tộc, bài thơ đã tái hiện sinh động vẻ đẹp thiên nhiên hài hòa cùng khí thế hừng hực của những con người trẻ tuổi đang nối dài con đường Tổ quốc.
Trích đoạn bài thơ “Mùa Hoa”:
“Đây Lạng Sơn giữa mùa hoa đào nở
Cây rung rinh, lá nõn, nắng tươi vàng
Đường Tổ quốc nuột nà muôn thảm lụa
Đang trải dài khắp nẻo đón xuân sang
[…]
Lạng Sơn ơi, mùa hoa đang chín đỏ
Tôi đến, tôi đi giữa những anh hùng
Đường Tổ quốc anh góp phần nối mở
Để những ngày thêm rạng rỡ chiến công!
4. Một thời chống Mỹ, một thời hùng anh
Bài thơ “Một thời chống Mỹ, một thời hùng anh” là lời tri ân sâu sắc và tự sự cảm động của cựu chiến sĩ Thanh niên xung phong Phùng Hải – nguyên đại đội phó đại đội 5, đội N25 TNXP Hà Nam anh hùng.
Trích đoạn bài thơ “Một thời chống Mỹ, một thời hùng anh”
“Thanh Niên Xung Phong chí ngời
Trường Sơn! mở lối tới nơi chiến trường .
Bao năm gian khổ giữ đường
Rừng thiêng nước độc bệnh thường phát ra
Sốt rét ác tính khó qua
Da cam- chất độc lại là ngấm sâu
Hậu quả để lại dài lâu
Con cháu dị tật, khổ đau nhiều đời!
Thiệt thòi là đương nhiên rồi!
Một lòng vì nước ta thời xông pha
Trường Sơn! giặc Mỹ sợ ta
Đó là hậu cứ tiến ra chiến trường
Dồn Mỹ vào tận chân tường
Chúng đã lồng lộn điên cuồng dội bom .
Thanh Niên Xung Phong hứng luôn
Cùng với bộ đội sớm hôm kiên cường .
Mồ hôi quyện với máu xương
Ngày đêm đã đổ khắp đường Trường Sơn”.
5. Nước non ngàn dặm
Từ khí thế sôi sục của các chiến sĩ, thanh niên xung phong tại mặt trận Trường Sơn, nhà thơ Tố Hữu đã viết lên bài thơ “Nước non ngàn dặm” – một món quà tinh thần đặc biệt, tiếp thêm lửa nhiệt huyết cho những người lính Trường Sơn giữa mùa khô khốc liệt 1973-1974.
Trích đoạn bài thơ “Nước non ngàn dặm”:
“Trường Sơn, xẻ dọc, rọc ngang
Xẻng tay mà viết nên trang sử hồng.
Trường Sơn, vượt núi, băng sông
Xe đi trăm ngả, chiến công bốn mùa.
Trường Sơn, đông nắng, tây mưa
Ai chưa đến đó, như chưa rõ mình.
[…]
Anh vào tuyến lửa, đêm qua
Bất ngờ một trận như là bão rơi
Lại đi… “phấn khởi tơi bời”
Còn non, còn nước, còn người, cứ đi!
Rừng khuya, không ngủ, mơ gì
Sao hôm lấp lánh cũng vì miền Nam…”
III. Ca dao tục ngữ về thanh niên xung phong
Nhắc đến thanh niên xung phong, bên cạnh những bài thơ hừng hực khí thế cũng có rất nhiều câu ca dao tục ngữ thể hiện sâu sắc truyền thống hào hùng của lớp lớp thế hệ thanh niên xung phong trên khắp mọi miền Tổ quốc.
Một số câu ca dao tục ngữ về thanh niên xung phong có thể kể đến là:
- Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên
- Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội.
- Không có việc gì khó / Chỉ sợ lòng không bền / Đào núi và lấp biển / Quyết chí ắt làm nên.
- Làm trai cho đáng nên trai / Xuống đông, đông tĩnh, lên đoài, đoài yên.
- Thanh niên chí lớn vươn xa / Dựng xây đất nước, nước nhà phồn vinh.
- Tuổi trẻ tài cao, chí khí vươn xa
- Đã nói là làm! / Đã đi là đến! / Đã bàn là thông!
- Đèo cao thì mặc đèo cao / Nhưng lòng yêu nước còn cao hơn đèo!
- Đoàn kết thanh niên, chung tay dựng nước / Nhiệt huyết tuổi trẻ, quyết chí lập công.
Kết luận
Trên đây là những bài thơ về thanh niên xung phong hay nhất, thể hiện rõ nét nhất ý chí kiên cường và tinh thần cống hiến của thế hệ trẻ “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”. Những bài thơ này rất thích hợp để làm dẫn chứng văn học trong bài thi hoặc làm tư liệu cho các bài thuyết trình. Hãy lưu lại và chia sẻ nếu bạn thấy hữu ích nhé!